Powstanie warszawskie (1 sierpnia – 3 października 1944) –
wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim,
zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”,
połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.
wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim,
zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”,
połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.
Powstanie warszawskie było wymierzone militarnie przeciw Niemcom,
a politycznie przeciw ZSRR oraz
a politycznie przeciw ZSRR oraz
podporządkowanym mu polskim komunistom.
Dowództwo AK planowało samodzielnie wyzwolić stolicę jeszcze przed
Dowództwo AK planowało samodzielnie wyzwolić stolicę jeszcze przed
wkroczeniem Armii Czerwonej,
licząc, że uda się w ten sposób wzmocnić
licząc, że uda się w ten sposób wzmocnić
międzynarodową pozycję rządu RP na uchodźstwie
oraz powstrzymać realizowany przez Stalina
oraz powstrzymać realizowany przez Stalina
proces wasalizacji i sowietyzacji Polski.
Po wybuchu powstania Armia Czerwona wstrzymała ofensywę
Po wybuchu powstania Armia Czerwona wstrzymała ofensywę
na kierunku warszawskim,
a radziecki dyktator konsekwentnie odmawiał udzielenia powstaniu poważniejszej pomocy.
Wsparcie udzielone powstańcom przez USA i Wielką Brytanię
a radziecki dyktator konsekwentnie odmawiał udzielenia powstaniu poważniejszej pomocy.
Wsparcie udzielone powstańcom przez USA i Wielką Brytanię
miało natomiast ograniczony
charakter i nie wpłynęło w sposób istotny na sytuację w Warszawie.
W rezultacie słabo uzbrojone oddziały powstańcze przez 63 dni prowadziły
charakter i nie wpłynęło w sposób istotny na sytuację w Warszawie.
W rezultacie słabo uzbrojone oddziały powstańcze przez 63 dni prowadziły
samotną walkę z przeważającymi siłami niemieckimi,
zakończoną kapitulacją 3 października 1944 roku.
zakończoną kapitulacją 3 października 1944 roku.
W trakcie dwumiesięcznych walk straty wojsk polskich
wyniosły ok. 16 tys. zabitych i zaginionych,
20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli.
W wyniku nalotów, ostrzału artyleryjskiego,
20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli.
W wyniku nalotów, ostrzału artyleryjskiego,
ciężkich warunków bytowych oraz
masakr urządzanych przez oddziały niemieckie zginęło od 150 tys.
masakr urządzanych przez oddziały niemieckie zginęło od 150 tys.
do 200 tys. cywilnych mieszkańców stolicy.
Na skutek walk powstańczych oraz systematycznego wyburzania miasta przez Niemców
uległa zniszczeniu większość zabudowy lewobrzeżnej Warszawy,
w tym setki bezcennych zabytków oraz
Na skutek walk powstańczych oraz systematycznego wyburzania miasta przez Niemców
uległa zniszczeniu większość zabudowy lewobrzeżnej Warszawy,
w tym setki bezcennych zabytków oraz
obiektów o dużej wartości kulturalnej i duchowej.